คดี บรรทัดฐาน ของการใช้ที่ดิน สปก. ผิดวัตถุประสงค์
เมื่อวันที่ 31 ม.ค. 2560 ศาลปกครองสูงสุดพิพากษา ให้บริษัทเทพสถิตวินด์ฟาร์มจำกัด (มหาชน) ยุติธุรกิจกังหันลมผลิตไฟฟ้าในที่ดิน สปก. ในพื้นที่ ต.บ้านไร่ อ.เทพสถิต จ.ชัยภูมิ
ศาลปกครองสูงสุดพิกาษายืนตามคำพิพากษาศาลปกครองกลางที่วินิจฉัยว่า การที่คณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม จ.ชัยภูมิ อนุญาตให้บริษัทเทพสถิต วินด์ฟาร์มจำกัดเช่าที่ดิน สปก. เป็นการใช้ที่ดินผิดวัตถุประสงค์ของการใช้ที่ดินเพื่อประโยชน์ของกเกษตรกร และมีคำสั่งให้ยกเลิกสัญญาเช่าพื้นที่ สปก. เมื่อศาลปกครองสูงสุดพิพากษา ไม่ชอบด้วยกฏหมาย ถือว่าเป็นอันสิ้นสุดคดีที่มีการฟ้องร้องโดยประชาชนใน พื้นที่และสมาคมนักกฏหมายพิทักษ์สิ่งแวดล้อม เมื่อปี 2552
ก็ชัดเจนนะครับ เรื่องการใช้ที่ดิน สปก.ผิดวัตถุประสงค์ ไม่ว่าจะเป็นที่ดินที่มีโฉนด นส.3 แล้วก็ตาม หรือได้รับอนุญาตจากใครก็ตาม
เหตุเพราะว่า กฏหมายเขียนไว้ว่า ที่ดิน สปก. เป็นที่ดินเพื่อปฏิรูปเป็นเกษตรกรรม ผู้ปฏิรูปต้องเป็นเกษตรกร หรือได้เรียนรูเกษตรกรรม ผู้ใช้ประโยชน์ในที่ดินจึงต้องเป็นเกษตรกร
ความเป็นไปได้ที่จะใช้ที่ดิน สปก. เพื่อประโยชน์อื่นคงต้องมีการแก้กฏหมายให้มีการยกเว้น ผู้ที่จะแก้กฏหมายได้ก็คงจะเป็นคณะรัฐมนตรี
ร.ม.ต. เกษตร สั่งปฏิบัิตามกฏหมาย
เมื่อวันที่ 4 ก.พ. 60 พล.อ.ฉัตรชัย สาริกัลยะ รมว. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สั่งให้คณะกรรมการปฏิรูปที่ดินระดับ จังหวัด 2 จังหวัด (จังหวัดนครราชสีมาและชัยภูมิ ) รวมเนื้อที่กว่า 700 ไร่ ยกเลิกสัญญาตาม พรบ. วิธีปฏิบัติ ราช การทางปกครอง หากทราบว่าการกระทำใดที่ไม่ชอบกฎหมาย ให้แก้ไขใน 90 วัน (ไม่เกินวันที่ 26 เม.ย.60) "ดังนั้น เมื่อรับทราบคำสั่งการปกครองแล้ว ต้องบอกเลิกสัญญาตามเงื่อนเวลา เป็นเรื่องของ ส.ป.ก.ที่ต้องดำเนินการ ให้เน้นทำตามกฎหมาย ไม่ใช้มาตรา 44" พล.อ.ฉัตรชัยกล่าว
16โครงการกังหันไฟฟ้า "ถูกต้อง" ?
ข่าวเมื่อวันที่ 29 มีนาคม 2560
รัฐมนตรีเกษตร พล.อ.ฉัตรขัย สาริกัลยะ บอกว่า สปก.ได้ตรวจสอบโครงการกังหันลมผลิดตไฟฟ้า
หรือที่เรียกว่า วินด์ฟาร์ม แล้วพบว่า ใน 17 โครงการมีเพียงโครงการเดียวที่ทำผิดกฏหมาย สปก.
คือบริษัทเทพสถิตวินด์ฟาร์ม ที่ถูกศาลปกครองสูงสุดพิพากษาให้เป็นไปตามศาลปกครองกลางที่ว่า
"เกษตรกรไม่ได้รับผลประโยชน์"
สปก.จังหวัดให้ตั้งข้อสังเกต 4 ประเด็น คือ
สปก.มีอำนาจตามกฏหมายในการให้เอกชนใช้ที่ดินในการปฏิรูปหรือไม่
ผู้ประกอบการกังหันลมทั้ง 16 บริษัท ได้ขออนุญาตถูกต้องตามหลักเกณฑ์หรือไม่
ผู้ประกอบการทั้งหมดปฎิบัติตามสัญญาเช่า โดยได้จ่ายค่าเช่าให้แก่ ส.ป.ก จำนวน 35,000 บาท
ต่อปี ต่อไร่ ตามสัญญา หรือไม่ และเกษตรกรในพื้นที่ได้รับประโยชน์ จากกิจการกังหันลม หรือไม่
รมต.เกษตร กล่าวว่า
"เมื่อตรวตจสอบแล้วก็ไม่มีเหตุที่ผมต้องยกเลิก"
สำหรับอนาคตจะมีเอกชนลงทุนเพิ่มอีกหรือไม่ก็เป็นเรื่องที่จะต้องพิจารณาต่อไปและขึ้นกับนโยบาย
รัฐบาลด้วย ซึ่งรัฐบาลนี้ไม่มีนโยบายเรื่องนี้
ใครคิดว่า
สปก.จังหวัดยึดคำพิพากษาที่ว่า "เกษตรกรไม่ได้รับผลประโยชน์" แล้วบอกว่า อีก 16 บริษัททำถูกต้อง
เพราะ จ่ายค่าเช่าให้เกษตรกรในพื้นที่ จ้างแรงงานในพื้นที่ พัฒนาแหล่งสาธารณะและแหล่งน้ำ
ถูกต้องตามกฏหมายที่ดิน สปก.
ก็ขอให้ทบทวนอ่านประโยคที่สองที่ รมต.เกษตรกล่าวไว้
สำหรับอนาคตจะมีเอกชนลงทุนเพิ่มอีกหรือไม่ก็เป็นเรื่องที่จะต้องพิจารณาต่อไปและขึ้นกับนโยบาย
รัฐบาล ด้วย ซึ่งรัฐบาลนี้ไม่มีนโยบายเรื่องนี้
ไม่ใช่เรื่องเล็กครับที่จะไปยกเลิกสัญญา 16 บริษัท การฟ้องร้องต้องเกิดขึ้นแน่นอน การใช้คำพิพากษา
เพียงประโยคเดียวที่ว่า "เกษตรกรไม่ได้รับผลประโยชน์" ใช้ในการตรวจสอบว่า เกษตรกรรายอื่น
ได้รับผลประโยชน์หรือไม่
ไม่ใช่บรรทัดฐานที่จะนำไปใช้กับกรณีอื่น รวมทั้งการใช้ประโยชน์ที่ดินสปก.เพื่อประโยชน์อื่น
อ่านประโยกที่สองของรมต. อีกครั้ง (น่าจะหมายความว่า "ขอให้แล้วไป แต่อย่าทำอีก")
คำว่า สปก. ย่อมาจาก "สำนักงานปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม" ก็น่าจะชัดเจน
การเอาที่ดิน สปก.ไปให้เอกชนเช่าเพื่อทำประโยชน์อื่นใดนอกเหนือจาก "เกษตรกรรม" โดยเอกชน
จ่ายเงินชดเชย ให้เกษตรกร ถูกต้องหรือไม่ สักวันหนึ่งต้องมีการฟ้องร้องเกิดขึ้นแน่นอน
อย่าลืมว่า การปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมเป็นมติรัฐมนตรี ถ้ามีการเปลี่ยนแปลงที่ดิน สปก. เพื่อื่นใด
ต้องผ่านการอนุมัตจากคณะรัฐมนตรีหรือไม่ หรือว่าคณะรัฐมนตรีได้มีการอนุมัตอำนาจให้สำนักงาน
ปฏิรูปฯ ดำเนินการเปลี่ยนแปลงการปฏิรูปที่ดินสปก. ให้เป็นอื่นได้ ก็ไม่ทราบเหมือนกัน
ก็ขออย่าเพิ่งตื่นเต้นเอาที่ดิน สปก.ไปทำประโยชน์อื่น จ่ายเงินให้เกษตรกร แล้วบอกว่า
เกษตรกรได้ประโยชน์
สตง. ถาม สปก. เจตนารมณ์การปฏิรูปที่ดิน
สืบเนื่องจาก สปก. ให้เอกชนเช่าที่ดิน สปก. ทำพลังงานลม
สำนักงานตรวจเงินแผ่นดิน (สตง) เห็นว่า การให้เอกชนเช่าพื้นที่ สปก. เพื่อกิจการกังหันลม
ไม่เป็นไปตาม เจตนารมณ์ของการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (สปก)
พิจารณาตามคำสั่งศาลปกครองสูงสุดที่มีคำสั่งสให้บริษัทเทพสถิต วินด์ฟาร์ม หยุดดำเนินกิจการ
กังหันลมในพื้นที่สปก. จังหวัดชัยภูมิ และจากการลงพื้นที่สำรวจ สตง.เห็นว่า การติดตั้งกังหันลม
ใช้เนื้อที่ 1 ไร่ต่อเสา แต่ละบริษัทติดตั้ง 30-40 เสา ทำให้เสียพื้นที่เกษตรกรรม 30-40 ไร่ ทำให้
การใช้ที่ดินเพื่อเกษตรกรรมลดลง สตง.เห็นว่า สปก.ควรทบทวนทั้งระบบ
กังหันลม 30-40 ต้นผลิดไฟฟ้ามูลค่านับพันล้านแต่ละปี เกษตรกรได้ค่าเช่าเพียง 9 แสน -
1.2 ล้านบาท แต่ขาดพื้นที่ทำกิน 30-40 ไร่
สตง.ยังพบว่า มีกลุ่มนักการเมืองฉวยโอกาสใช้พื้นที่ สปก.เพื่อโครงการพลังงานทางเลือกเป็นการ
ฉวยโอกาสแสวงหาผลประโยชน์ เอื้อกลุ่มนายทุนที่มีเพียง 5 บริษัทแม่ แตกแยกเป็นบริษัทลูก
10 บริษัท ทำสัญญาเช่าที่ สปก. ติดตั้งกังหันลม 30-40 ต้นต่อบริษัท
สปก. - สำนักงานปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ชื่อก็น่าจะชัดเจน) การปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม
ก็เพื้อเกษตรกรที่ไม่มีที่ดินทำกิน การใช้ที่ดิน สปก.เพื่อประโยชน์อื่นใดไม่น่า จะถูกต้องตามกฏหมาย
สักวันหนึ่งการฟ้องร้องเกิดขึ้นก็จะมีการเพิกถอนใบอนุญาตอนุโลมที่มีการเล่นแร่ แปรธาตุบิดเบือน
กฏหมายในหลายพื้นที่
ฟังจาก ปรมาจารย์กฏหมาย
เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน 2560
นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี พูดถึงการให้สัมประทานแหล่งพลังงานในพื้นที่ สปก. ลานกระบือ
จ.กำแพงเพชร
บอกว่า ไม่กล้าตอบว่า จะใช้มาตรา 44 เพื่อแก้ปัญหาหรือไม่ แต่จะมีการเสนอต่อที่ประชุม
คณะรักษาความสงบแห่งชาติ
ปัญหาเวลานี้มีพื้นที่ ส.ป.ก. บางแห่งไม่เหมาะทำการเกษตรต่อไป จึงเปลี่ยนไปให้สัมปทานทำแร่
แต่ปัญหามีอยู่ว่า ขัดกับวัตถุประสงค์ ส.ป.ก. หรือไม่
ทั้งนี้ จะไม่ยอมให้มีการขายหรือนำพื้นที่การเกษตรไปใช้ในด้านอื่น เราต้องการรักษาพื้นที่ตรงนี้ไว้
จึงต้องพิจารณาให้ละเอียดรอบคอบ โดยจะผ่อนคลาย 3 ประเด็นใหญ่ คือ
1) พื้นที่ที่จะใช้ในประโยชน์ด้านพลังงานลม ปิโตรเลียม แก๊ส และพลังงานน้ำ ต้องใช้พื้นที่ส.ป.ก.
ที่ทำการเกษตรไม่ได้ผลเท่านั้น
2) ด้านที่เกี่ยวข้อง ทรัพยากรธรรมชาติ คือ แร่ น้ำมันและแก๊ส
3) เรื่องสาธารณูปโภคในการวางระบบอะไรบางอย่าง ซึ่งจำเป็นต้องได้ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจสูง
บางเรื่องต้องเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ไม่ใช่ไปยกเว้นกันตามใจชอบ ต้องมีการสำรวจการวิเคราะห์
ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (อีไอเอ) ถ้าไม่ผ่านก็จบ แต่ถ้าอีไอเอผ่านแต่ติดเรื่องส.ป.ก. เราก็จะผ่อนคลายให้
ชัดเจนนะครับ
ใช้มาตรา 44 ปลดล็อกคำสั่งศาลปกครอง
และแล้วก็ใช้มาตรา 44 ฟันฉับ
คณะรัฐมนตรี คสช.เห็นชอบใช้มาตรา 44 ปลดล็อกคณะปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (คปก.)
ใช้ที่ดิน สปก.ผิดวัตถุประสงค์ ด้วยการให้บริษัทเอกชนใช้ที่ดิน สปก.เพื่อกิจกรรมพลังงาน
ซึ่งศาลปกครองได้วินิจฉัยแล้วว่าผิดดวัตถุประสงค์ของการใช้ที่ดิน สปก. นั่นหมายถึง
กิจการพลังงานกังหันลม สัมประทานปิโตเลียม เหมืองแร่ ฯลฯ ต้องยุติ
และเจ้าหน้าที่ คปก.ต้องมีความผิดในการอนุมัติให้บริษัทเอกชนเข้าทำประโยชน์ในที่ดิน สปก.
ซึ่งผิดวัตถุประสงค์ของการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม
การใช้มาตรา 44 ปลดล็อกคำสั่งศาลปกครองถูกต้องหรือไม่ ในไม่ช้าต้องมีการฟ้องร้องต่อ
ศาลรัฐธรรมนูญอย่างแน่นอน
คสช.ใช้มาตร 44 อนุมัติให้ใช้ที่ดินสปก. เพื่อกิจการพลังงานแต่ไม่ได้กล่าวถึงข้าราชการ คปก.
ไม่มีความผิด หรือยังมีความผิดอยู่ จากกรณีที่อนุมัติให้เอกชนใช้ที่ดินสปก.ผิดวัตถุประสงค์
คำถามมีอยู่ว่าการใช้มาตรา 44 ในกรณีนี้ ขัดต่อรัฐธรรมนูญฉบับ 2560 ที่ประกาศใช้
เมื่อวันที่ 6 เมษายน 2560 หรือไม่
บทเฉพาะกาลรัฐธรรมนูญ 2560 มาตรา 265 วรรคสองระบุว่า
ในระหว่างการปฏิบัติหน้าที่ตามวรรคหนึ่ง ให้หัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติและคณะรักษา
ความสงบแห่งชาติยังคงมีหน้าที่และอำนาจตามที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
(ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช ๒๕๕๗ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
(ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช ๒๕๕๗ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๑) พุทธศักราช ๒๕๕๘ และรัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช ๒๕๕๗ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๒) พุทธศักราช ๒๕๕๙
และให้ถือว่าบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยดังกล่าวในส่วนที่เกี่ยวกับอำนาจของ
หัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ และคณะรักษาความสงบแห่งชาติยังคงมีผลใช้บังคับได้ต่อไป
มาตรา 44 ในรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราว 2557 ยังให้อำนาจ คสช.เบ็ดเเสร็จพร้อมกฏหมายรองรับด้วย
ครับ เนติบริกรเขารอบครอบ
แต่การใช้ ม.44 ในกรณีเช่นนี้ถูกต้องเป็นธรรมหรือไม่ จะเป็นการเอื้อประโยชน์บริษัทเอกชนหรือไม่
และเป็นการยกโทษให้ข้าราชการที่กระทำความผิดต่อหน้าที่หรือเปล่า |
